Selasa, 03 April 2018

1 MUSA 32 : 22 - 31




1 Musa 32 : 22 - 31
Topik: Nunga tangkas huida bohi ni Debata, jala malua tondingku.

32:22 Dung i hehe ma ibana bornginna i, dipangarahon ma jolmana na dua i dohot naposona boruboru na dua i dohot anakna na sampulu sada i, laho manaripari hatariparan Jabok.
32:23 Jadi ditogihon ma nasida patariparhon di batang aek i, dipataripar ma nasa na di ibana i.
32:24 Tading ma holan si Jakkob, jadi ro ma sada halak marsiranggut dohot ibana ro di buha siang ari.
32:25 Alai dung diida, ndang leak tunduksa si Jakkob, disoro ma soitna, jadi ngendul ma soit ni si Jakkob i dibahen parsiranggutonnasidai.
32:26 Dung i ninna Ibana ma: Palua ma Ahu, ai nunga buha siang ari. Alai ninna si Jakkob ma: Ndang hupalua Ho, nda jolo dipasupasu Ho ahu.
32:27 Dung i ninna Baoa i mandok Ibana: Ise do goarmu? Si Jakkob do, ninna.
32:28 Jadi ninna Baoa i ma: Ndang be si Jakkob dohonon goarmu, si Israel na ma, ai dialo ho do Debata dohot jolma, jala monang ho do.
32:29 Dung i manungkun ma si Jakkob, jala ninna: Ua paboa ma goarmu? Alai ninna Ibana ma: Boasa ma tung sungkunsungkunanmu goarhu? Dung i dipasupasu ibana disi.
32:30 Jadi dibahen si Jakkob ma goar ni parsiranggutan i Peniel; ai nunga tangkas huida apala Bohi ni Debata, jala malua tondingki.
32:31 Dung i di na sinalpuanna i Peniel i, binsar ma mata ni ari di ibana, hape mengkatengkat ibana dibahen soitna.

Huria ni Tuhanta…saotik ma pinatorang taringot si Jakkob on.
Ia amongnasida margoar ma si Isak, inongna margoar Rebekka. Tinggal do nasida di huta na margoar Berseba. Dua do anak ditubuhon, alai silinduat (kembar). Jumolo ma sorang si Esau, rara dagingna jala marimbulu. Dung i sorang ma muse si Jakop, alai ditiop ma tambihul (tumit) ni si Esau hahana i.

Dung magodang ma na dua on. Marburu dohot marhauma do ulaon ni si Esau, alai anggo anggina si Jakkob, jolma na daulat marroha do, ala maringan ibana di undung-undung.

Jadi sai lomo do roha ni si Isak amongna i marnida si Esau ala jotjot do mangan juhut nasida sian parburuon. Jadi hasian ni si Isak do si Esau. Alai ia si Jakkob hasian ni inongna si Rebekka.

Di sada tingki, mansai male ma si Esau ala so adong dapotna sian parburuan. Mulak ma ibana male-malean. Tarberengna ma anggina si Jakkob mangalompa bubur merah. Dipangido ma i. Alai ninna si Jakkob ma: gadis ma tu ahu sahala sihahaanmi. Jadi, sadari i, digadis ma tu anggina i sahala sihahaan i.

Salpu i, lam matua ma si Isak amongna i, rambon matana. Dijou ma si Esau anakna sihahaan i. didok ma: laho ma ho marburu asa pature di ahu sipanganon. Dung i pasupasuonku ma ho. Jadi borhat ma si Esau marburu tu harangan.

Alai dibege si Rebekka inogna i ma panghataion i. Sip ma dijou anakna si Jakkob, didok: nunga hubege amongmu manghatai tu hahami, naeng pasupasuonna si Esau. Laho ma ho, buat ma dua hambing tunggal asa hupature bahen sipanganon ni amongmu. Pataru ma tu jolo ni amongmu asa dipangan. Dung i pasupasuonna ma ho.

Alai, ninna si Jakkob ma muse: ai na rabuton (marimbulu) do si Esau, hape ahu na limus do. So tung dijama ahu annon. Dung i ninna inongna i ma muse: tenang ma ho, ahu pe tusi. Dibuat si Jakkob ma dua hambing tunggal jala dipature inongna. Dipasahat si Jakkob ma tu amongna, alai dipangke ma baju ni hahana si Esau. Sanga do sungkun-sungkun roha ni amongna i. Ala songon na tibu ma pintor mulak anakna si Esau sian parburuan? Ai ise do ho tahe, ninna amongna i. Si Esau do ahu among. Antong pajonok ma jo tuson, asa huumma. Dung i dipajonok ma, laos diumma. Uapmu si Esau do nian, alai soaram si Isak, ninna amongna i. Alai saut ma dipasupasu amongna si Isak, ai dirimpu do i si Esau.

Dung sidung i, pintor morot do si Isak. Alai ro ma muse soluk hahana i mamboan sipanganon dung sidung marburu. Didok: pangan ma among, nunga huparade be di ho sipanganon. Dung i disungkun amongna i me muse; ai ise do ho? Anakmu sihahaan do ahu, ninna si Esau. Jadi tarsonggot ma si Isak amongna i, ai nunga dipaotooto be ibana. Mangangguk bobar ma si Esau hahana i, gabe marsangkap ma ibana naeng mamunu anggina si Jakkob. Hinorhon ni, gabe ma biar ni roha ni si Jakkob, ala si Esau hahana i, nunga marsumpa naeng mamunu anggina si Jakop.

Tarbortik ma hata i tu inongna si Rebekka, paboa bunuon ni si Esau ma si Jakkob, gabe disuru ma si Jakkob lari tu huta ni tulangna si Laban. Di borngin naparjolo dung lari si Jakkob, sahat ma ibana tu inganan na margoar Betel.

On ma bona ni pardalanan dohot biarna. Sada pardalanan ni ngolu na gok sungkun-sungkun? Songon si Jakob, jotjot do hita ala ni biar, marlojong manopot na so tangkas sitopotonta. Jala ndang taboto, andigan ma hita muse mulak tu inganan haboborhat i. Aha do na sasintongna na masa? Marisuang do sude pasupasu naung sahat tu si Jakop i? Marisuang do padan ni Tuhan i? Molo songon i do, nda dumenggan ma unang pola jinalo pasupasu i alai sonang ngolu on, martimbangkon jinalo pasupasu hape sai diletei biar?

Alai, ndada disi na gabe impolana. Impolana i ma: Padan dohot pasupasu na nilehon ni si Isak (wakil Tuhan), ndada na manolopi ulaon ni si Jakkob na paotootohon hahana dohot amongna. Ala ni ma, ndada gabe Debata bonsir ni hasalaan. Alai ingkon tandaon ni si Jakop do dirina dohot hasalaanna “tingkos do parulaonna i”?

Marnipi ma si Jakop di Betel. Sahali nari, dibege ibana ma padan ni Debata di bagasan nipina. 1 Musa 28:13-15 “Ahu do Jahowa, Debata ni ompum si Abraham dohot Debata ni si Isak, ia tano pinodomanmon lehononku ma tu ho dohot tu pinomparmu. Jala sobokkon orbuk ni tano on sogot torop ni pinomparmu, jala mangerbang ma hamu tu hasundutan dohot tu habinsaran dohot tu utara dohot tu dangsina, jala dapotan pasupasu sogot nasa marga na di tano on marhitehite ho dohot pinomparmi.

Didok Debata ma tu si Jakkob (di Betel), “ida ma, sai dongananku jala ramotanku do ho manang tu dia pe ho mangalangka, jala togihononku do ho mulak tu tano on; ai ndang tadingkononku ho, nda jolo sahat hubahen na huparbaga i tu ho”.  Sahali nari, pasupasu i ndada na mansoadahon uhuman, jala baliksa uhuman i pe ndada na mansoadahon pasupasu. Ingkon masa do padan ni Debata jala ingkon gokanna do i di ngolu ni si Jakop. Sada hatontuan na tangkas di na laho mambonai (di Betel) pardalanan ni ngolu.

Alai, dung na masa di Betel, lam tu sonangna do ngolu ni si Jakop? Songon i ma ra di pingkiranta. Alai ndada roha ni jolma na ingkon saut, ingkon lomo ni roha ni Debata do. Ndada boi simanuk-manuk sibontar andora, sitodo turpuk siahut lomo ni roha. Ingkon holan Debata do na manontuhon andigan pasahatonna pasupasu i. Nda on do na jotjot gabe sungkun-sungkunta? Nda on do mambahen gabe mago pangkirimonta, mago nang hasabaron? Nda jotjot do hita gabe “muruk” tu Debata? Ala ndang songon na di rohanta i na masa.

Dung na masa di Betel, ndada tardok na marimbar ngolu ni si Jakop. Sampulu opattaon, ingkon gabe hatoban ni tulangna si Laban do ibana holan asa olionna si Lea dohot si Rahel. Tamba ma muse opat taon nari asa marmahan si Jakkob mambuat upana angka birubiru na marrintik nang sibolang.

Memang, lam mamora do si Jakop. Torop hatobanna, lombuna, dorbiana dohot artana. Alai ndang marlapatan i sude di ibana ala ndang dame rohana. Alai memang, ndada hamoraon i na pinadanhon ni Debata. Ndang lomo rohana mamora di luat ni halak, alai naeng do sonang jala dame rohana di bonapasogitna. Ala ni do, sai masihol do ibana naeng mulak tu hutana (bonapasogit). (Hujan emas di negeri orang, hujan batu di negeri sendiri, lebih senang di negeri sendiri).

Alai di partingkian na asing, biar ni rohana tu hahana si Esau na marsangkap mamunu ibana, sai tongtong do ro tu parningotanna. Sahali nari, didiori ibana ma dalan. Dipaoto-oto ibana amongna si Isak di na pasahat pasupasu, dipaotooto ibana hahana, dipaoto-oto ibana tulangna gabe dapotan gok arta.

Nuaeng pe, naeng pangkeonna ma muse “siasat” anggiat mulak roha ni hahana si Esau. Dipardua ibana ma nasa hatobanna na mangiring sian Haran (huta ni si Laban tulangna i) jala di pudi sahali ma ibana.

Lapatanna, nunga rade be si Jakkob saluhutna asal ma olo hahana i manjangkon ibana, jala ndang bunuon ibana. Alai, molo tung ndang tarjalosa ni abangna i dope, nunga adong tingkina laho lari sian hahana i palua hosana.

Sada sangkap na mansai denggan “di roha ni jolma / Jakop”. Alai, sonang do roha ni si Jakop? Ndang. Gariada, dison ma na umbalga biar ni si Jakkob martimbangkon hahana. Di borngin i, jumolo ma dipatariparhon ibana nasa dorbiana, hatobanna, jolmana dohot nasa anakhonna mandapothon hahana si Esau.

Tading ma sasadasa dung taripar sunge Jabok saluhut. Dison ma marsiranggut si Jakop dohot surusuruan (Debata). Ndada be holan hata ni padan i na diharingkothon, alai hamamasana ni padan i nama.

Dison ma diparrangguthon si Jakop nasa parungkilonna i. Alai dung diida, ndang leak tunduksa si Jakkob, disoro ma soitna, jadi ngendul ma soitna dibahen parsiranggutonnasida i.

Dung i ninna Ibana ma: Palua ma Ahu, ai nunga buha siang ari. Alai ninna si Jakkob ma: Ndang hupalua Ho, nda jolo dipasupasu Ho ahu. Dung i ninna Baoa i mandok Ibana: Ise do goarmu? Si Jakkob do, ninna. Jadi ninna Baoa i ma: Ndang be si Jakkob dohonon goarmu, si Israel na ma, ai dialo ho do Debata dohot jolma, jala monang ho do.

Dung i manungkun ma si Jakkob, jala ninna: Ua paboa ma goarmu? Alai ninna Ibana ma: Boasa ma tung sungkunsungkunanmu goarhu? Dung i dipasupasu ma ibana disi. Jadi dibahen si Jakkob ma goar ni parsiranggutan i Peniel; ai nunga tangkas huida apala Bohi ni Debata, jala malua tondingki. Dung i di na sinalpuanna i Peniel i, binsar ma mata ni ari di ibana, hape mengkat-engkat ibana dibahen soitna.

Huria ni Tuhanta…mamungka sian Betel tu Pniel, aha ma lapatan ni i di ngolunta?
1.   Hajahaton/dosa di tingki na salpu, mansai gogo do i mambiari ngolunta. Olo do ala ni hataboon na satongkin i, gabe niulahon sada-sada ulaon na so sian dalanna. Hape hataboon na satongkin i, tung mansai leleng pangkorhonna. Dihunti ibana torus na dokdok i salelen 18 taon. Roha biar, torus mangihut sandok langkana. Songon i, na boi masa do nang di ngolunta. Olo do hinorhon ni hataboon na satongkin i, gabe sala hita mambuat haputusan. Marsorminan sian na masa tu si Jakkob, tapasiding ma na mangoto-otoi. Ai ia i niula, i do tapuon. Dipaoto-oto si Jakkob amongna dohot hahana, ujungna dipaoto-oto tulangna muse ibana. Masipaoto-otoan halak i. Ala ni, di angka na jotjot mangoto-otoi, di paso ma na mangoto-otoi.
2.   Ndang sai taboto dalan ni Debata di ngolunta on. Ingkon jolo mamolus pardalanan na mansai dao ma si jakkob asa dilehonDebata alus di parsiranggutonna i. Disuru Debata ma si Jakkob asa mulak tu bonapasogitna di Kanaan, hape mangolu dope di  bonapasogit, hahana si Esau, na hea marsangkap mamunu si Jakkob. Sambolus tapingkiri, di huta ni tulangna pe ndang adong be hasonangan ni si Jakkob, di bonapasogitna pe adong sihabiaran. Maju sala, mundur pe sala. Ndang marhasoan be si Jakkob. Alai ndang tarjuana pansuru ni Debata ala Debata do na marsuru. Aha do na boi dapot hita sian i? Unang jua molo Debata na marsuru, lumobi di hita parhalado. Manang na ingkon posi pe siadopan, manang na suhar pe tu roha, alai unduk ma molo Debata manjou jala marsuru.
3.   Borhat ma si Jakkob, rap dohot jolmana, anakna, hatobanna dohot angka dorbiana, manadingkon huta ni tulangna, asa mulak ibana tu huta hatubuanna. Sahat ma uduran i di topi ni sunge na margoar Jabok. Dison pe, dipangke ibana do tong angkalna. Dipardua ibana ma uduran i. Jumolo ma ditariparhon ibana angka hatobanna dohot dorbiana. Salpu i, diuduti ma angka jolmana dohot anakhonna. Tading ma sahalakna di pudi.

Boasa parpudi si Jakkob? Atik tung beha ndang olo si Esau manjangkon, asa sanga ibana lari sian pambunuon. Jadi ro ma sada halak marsiranggut dohot ibana ro di buha siang ari. Di parsirangguton na saborngin i ma diusehon si Jakkob nasa na ponjot di rohana. Sian nasa gogona, marsiranggut nasida sahat tu na ngedul soitna/cacat. Dibahen ma goar inganan parsirangguton i Pniel. Laos didok ma: ndang paluaonku Ho so jolo dipasupasu Ho ahu. Laos marganti ma goarna sian si Jakkob gabe si Israel. Aha do na naeng idaonta sian i? On ma na jotjot tahalupahon. Molo tongon nuaeng hita marungkil, parsirangguthon ma Debata, unang palua. Na jotjot taulahon, i ma: molo marungkil hita, ndang Debata taparsirangguthon. Alai aha do taparsirangguthon? I ma: arta, gogo, hamaloon, huaso, dna. Ida hita ma si Jakkob, dipalua ibana sude nasa artana, jolmana, anakna, maradu sude na adong di ibana. Debata ma donganna marsiranggut, jala monang ibana. Ala ni, tongtong ma hitamarsigantung tu Debata asa dipasupasu jala diramoti hita. Ingkon loasonna do hita pincang, sahat tu na mapitung songon si Paulus, asa taboto na marhuaso do Debata. Ndada pasupasu di arta na rumingkot, alai hatontuon / ada jaminan dari Tuhan. Molo holan arta i do na rumingkot, boi ma tardok “si Jakop dope hita”. Alai molo nunga rade marsiranggut dohot Debata, tardok ma hita gabe si Israel.

4.   Mamungka sian Betel di na pasahat padan, tu Pniel di hapapatar ni padan i, lelengna 14 + 4 taon. Partingkian na tung apala leleng, manahan biar ni roha. Alai  mamungka sian Betel tu Pniel, di partingkian si 18 taon i, tarida ma parasingan ni “lomo ni roha ni jolma” dohot “lomo ni roha ni Debata”. Marimbar do dalan ni Debata dohot sangkap ni jolma. Dirimpu si Jakkob do sonang ibana ala ni arta i.





Tidak ada komentar:

Posting Komentar